تحلیل مضمون ایثاردر سه اثر نمایشی ناشناخته دفاع مقدس

ادبیات نمایشی بستر مناسبی جهت تبیین‌ جایگاه فرهنگ ایثار است و در بررسی مضامین ایثار و فداکاری و شهادت در ادبیات نمایشی، آذربایجان غربی یکی از الگوهای درخور توجه بوده و سهم بسزایی در بازآفرینی حوادث و ارزش‌های ایرانی و اسلامی دارد. در نمایشنامه‌نویسی دفاع مقدس، مفاهیم ایثار و فداکاری که مفاهیمی خاص به شمار می‌روند، همواره مورد توجه نمایشنامه‌نویسان بوده است و جهان‌بینی و شناخت نمایشنامه‌نویس هم از جنگ و دفاع، در بروز این مفاهیم تأثیرگذار بوده و نقد و تحلیل این آثار در شناخت نقاط ضعف و قوت آن‌ها نقش فزاینده‌ای داشته و دارد. در این مکتوب، نگارندگان تلاش کرده‌اند با معرفی سه اثر نمایشی «بدریه، ما اِدری»، «برادرها می‌میرند» و «خاکی میان آسمان»، نحوۀ نمودهای ایثار در آن‌ها را بررسی کرده و با الگویی از این‌گونه آثار، به واکاوی علل و عوامل مؤثر در تجلی ایثار در این متون نمایشی بپردازند. این پژوهش از نوع مطالعات کیفی و به‌صورت پژوهش موردی بوده و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. توجه نویسنده به موضوعات ملی، خانوادگی، دینی و عاشقانه نیز منعطف بوده‌ و حضور زن و مرد به‌نسبتِ تقریباً برابر قابل توجه است. هدف اصلی از مقالۀ حاضر «تحلیل نمایشنامه‌ها و تعیین جایگاه ایثار در آن‌ها»ست. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، درمجموع نَود مرتبه در نمایشنامۀ مورد نظر به مؤلفه‌های ایثار توجه شده است. همچنین توجه نویسنده به موضوعات ملی، خانوادگی، دینی و عاشقانه نیز منعطف بوده است. حضور زن در این عرصه می‌تواند به‌عنوان ویژگی اصلی نمایشنامه‌های استان آذربایجان غربی محسوب شود.